DE GROOTSTE LIJST VAN NEDERLAND
En waar hij te zien is

Italiaanse lijsten

De dominerende rol van Italië werd in de 17e eeuw verlegd naar Frankrijk. Er ontstaan typische stijlen als Louis XIII lijsten, gekenmerkt door doorlopende ornamenten en Lodewijk XIV (Louis XIV), waar de doorlopende ornamenten onderbroken worden door hoeken en middels. In de noordelijke Nederlanden zijn de meest bekende Hollandse lijsten de strakke baklijsten met materialen afkomstig uit de kolonies (ebbenhout en zebra) en de uitbundige Lutma-lijsten gedecoreerd met florale motieven. Andere versieringen verwezen naar de functie van de persoon om het schilderij bijvoorbeeld bij kapiteins van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Tijdens de 18e eeuw worden de profielen dieper, met alleen hoeken en middens. Deze stijlvorm ontwikkelde zich door in de periode Lodewijk V (Louis XV) tot de zo kenmerkende rococostijl: druk maar elegant, met vloeiende lijnen en opengewerkte ornamenten. In een reactie hierop volgt het neoclassicisme (eind van de 18e eeuw) met strakkere en simpeler profielen, sober versierd met parel- en lintmotieven, soms extra voorzien van guirlandes op boven- en zijkanten. In de 19e eeuw verandert de stijl in Empire. Waar tot nu toe de meeste lijsten hout gestoken waren worden vanaf nu ook de eerste lijsten gemaakt door paté (een mengsel van beenderlijm, papier en krijt) te drukken in mallen. Deze techniek werkte sneller dan houtsnijden, en dat was nodig want Napoleon dicteerde dat alle schilderijen in het Louvre opnieuw van lijsten in de Empire stijl (1804 - 1815) moesten worden voorzien.

Dennis Veldman
Heb je een vraag?

Neem contact op!